خرید فلنج

یکی از روش های اتصال بین اقلام متفاوت لوله کشی فلنج های جوشی هستند. در این مقاله به راهنمای خرید فلنج و انتخاب فلنج ها می پردازیم.

فلنج ها ها قطعاتی فولادی به شکل دیسک هستند که به راحتی از هم جدا می شوند. مهم ترین مزیت فلنج ها نیز همین قابلیت اتصال ساده آن ها است که می توان به راحتی آن ها را باز یا بسته کرد و این مزیت باعث تمایز فلنج ها با سایر روش های اتصال می شود.

بعد گذشت زمان و با عبور جریان سیال، لوله ها، شیرآلات، اتصالات، لرزه گیرها و … دچار فرسودگی می شوند و نیاز به تعمیر و تعویض در آن ها افزایش پیدا می کند. همان طور که می دانید برای جدا کردن این اتصالات، شیرآلات و … نیاز به جداسازی آن ها از هم است. جوشکاری روشی است که برای جداسازی این اتصالات، هزینه و آسیب زیادی به قطعات خواهد زد از این رو فلنج ها می توانند گزینه مناسبی باشند زیرا آن ها به وسیله پیچ و مهره به هم متصل می شوند و پیچ و مهره ها به راحتی قابل جداسازی هستند. گاهی از استاد بولت و دو مهره برای اتصال دو فلنج به یکدیگر استفاده می شود. استاد بولت درواقع استوانه ای است که از دو طرف رزوه شده است.

با توجه به دلایلی که قبل تر ذکر شد، باید به نکاتی در هنگام خرید فلنج دقت نمود. عبارت اند از:

سایز فلنج و لوله

مهم ترین نکته برای یک انتخاب درست خرید فلنج ، یکسان بودن سایز فلنج و لوله است. لازم به ذکر است به هیچ عنوان از تبدیل برای هم سایز کردن این دو استفاده نکنید. برای بیان سایز فلنج ها دو حالت 1. اینچی 2. میلی متری (DN) وجود دارد. برای تبدیل سایز میلی متر به اینچ (برای فلنج های بالای سایز 4)؛ باید سایز میلی متر را بر 25 تقسیم کنید، بدین صورت می توان دو سایز را به یکدیگر تبدیل کرد. مثلاً: DN 100=4 inch / DN 125=5 inch

برای سایزهای دیگر می توان از داده های زیر استفاده کرد:

DN 15=1/2 inch / DN 20=3/4 inch / DN 25=1 inch / DN 32=1.1/4 inch / DN 40=1.1/2 inch / DN 50=2 inch / DN 65=2.1/2 inch / DN 80=3 inch

جنس و آلیاژ فلنج­ها

از آنجایی که برای اتصال فلنج به لوله از روش جوشکاری استفاده می شود، باید جنس لوله یا سایر اقلام پایپینگ با جنس فلنج یکسان باشد. به طور مثال یک لوله استنلس استیل (Stainless Steel) را با یک فلنج کربن استیل (Carbon Steel) نمی توان جوش داد زیرا جنس آن دو متفاوت است و یکی از این دو جنس، جوش نمی خورد.

کلاس (Rating) فلنج­ها

طبق استاندارد ASME B 16.5 فلنجها به کلاس های گوناگونی تقسیم می شوند. فلنج ها بر اساس این استاندارد به کلاس 150، کلاس 300، کلاس 600، کلاس 900، کلاس 1500 و کلاس 2500 تقسیم می شوند. این کلاس ها درواقع نشان دهنده دما و فشار قابل تحمل برای فلنج است. در این استاندارد نهایت فشار قابل تحمل برحسب PSI است. هرچه عدد کلاس بیشتر باشد، تحمل فشار و دمای فلنج نیز بالاتر است. به طور معمول حداکثر فشار قابل تحمل برای فلنج ها 2.4 برابر اعداد کلاس آن ها است.

گاهی برای بیان کلاس فلنج ها از استاندارد DIN1092/1 استفاده می شود. این استاندارد ابعاد و مشخصات فلنج را بر اساس فشار کاری PN نشان می دهد. مهم ترین فشارهایی که با این استاندارد نشان داده می شود، فشارهای PN10، PN16، PN20، PN40 هستند. فشار در این استاندارد برحسب BAR است.

لازم است تا به قطر سوراخ ها و مرکز سوراخ ها بر روی فلنج توجه کرد تا بتوان دو فلنج را به هم متصل کرد. با تغییر کلاس و سایز فلنج، جای سوراخ های روی آن نیز عوض می شود (بیشتر در سایزهای بالا) و هر کلاسی جای سوراخ پیچ منحصر به فردی دارد. به عنوان مثال فلنج با سایز 10 اینچ و کلاس 150 با فلنج سایز 10 اینچ کلاس 600 سایز و جای سوراخ متفاوتی دارند و این دو نمی‌ توانند با یکدیگر اتصال داده شوند. گاهی ممکن است چند سوراخ پیچ دو فلنج رو به روی هم قرار بگیرند و بتوان با پیچ آن ها را به هم متصل کرد ولی ازنظر مهندسی این کار درست نیست.

یک نکته بسیار مهم که در رابطه با جای سوراخ های فلنج باید بدانید این است که استثناً در سایز 8 اینچ فلنج ها به رو صورت 8 سوراخ و 12 سوراخ تولید می شوند که در انتخاب این فلنج توجه به این نکته می تواند باعث صرفه جویی در هزینه شود.

انواع فلنج­

پراستفاده ترین انواع فلنج عبارت است از:

• سطح ساده (FLAT FACE)
• زبانه و شیاردار (T&G) یا (Tongue & Groove facing)
• سطح برجسته (RF) یا (RAISED FACE)
• فلنج گلودار جوشی (Welding Neck Flange)
• اریفیس (orifice flange)
• فلنج اسلیپون (Slip On Flange)
• ساکت جوشی (Socket Weld Flange)
• رزوه ای (Threaded Flange)
• RTJ (Ring-Type joint)
• لپ جوینت (lap joint flange)
• کف رینگ (Stub End)
• فلنج کور (Blind flange)